ما معمولاً عادت داريم در توصيف اشخاص زيرک و باهوش و اکثراً رند و مکار از اصطلاح "آدم هفت خط" استفاده می كنيم . روايتی درمورد ريشۀ تاريخی اصطلاح "هفت خط" وجود دارد. اين روايت بر می گردد به آئين شرابخواری در حضور پادشاه در دوران ساسانيان. در آن زمان پيمانه های ظريف و زيبائی از شاخ گاو يا بزکوهی درست می کردند که چون پايه نداشته است کسی نمی توانسته آن را روی زمين يا ميز بگذارد و از نوشيدن شراب ریخته شده درپيمانه اش طفره برود. از اين رو دارندۀ جام مجبور بوده است محتويات آنرا لاجرعه سربکشد. اما برای اينکه کسی بيش ازاندازۀ ظرفيت خود باده گساری نکند واز سرِ مستی با حرکت و يا گفتار خود، احترام و شأن مجلس شاهانه را از بين نبرد، هر کدام ازمدعوين، پيمانه (شاخ) مخصوص خود را داشته که به جهت تعين ميزان توانائی او در باده گساری خطی در داخل آن شاخ کشيده شده بوده که ساقی برای دارنده پيمانه فقط تا حدِ همان خط، شراب در پيمانه اش می ريخته است . اين قبيل افراد را "هفت خط" می ناميده اند، يعنی که آنها افرادی صاحب ظرفيت و زرنگ بوده و به کليه رموز و فنون شرابخواری تسلط کامل داشته اند. جهت مزيد اطلاع اضافه ميشود که هر يک از خطوط هفتگانه جام شراب، اسم ويژۀ خود را داشته است:
نظرات شما عزیزان:
اما چرا؟
به مرور زمان تمامی پيمانه های شراب را با هفت خط، مشخص و درجه بندی کردند. در مجالسی که پادشاه حضور داشته است،ميهمانان معمولاً از سه تا شش خط شراب می نوشيده اند. اما بوده اند افرادی که " لوطی" نيز خوانده می شده اند که تا هفت خط را شراب می نوشيدند بدون آنکه حالتی مستانه درآنها ظاهر شود که در پی آن دست به حرکاتی بزنند که موجب هتکِ حرمتِ حضورپادشاه در مجلس بشود.
اين اصطلاح به مرور زمان جنبه عام و مَجازی پيدا کرده و در فرهنگ عامه به افراد باهوش و زيرک و مرد رند "هفت خط" اطلاق گرديده است.
1- خط مزور - کمترين ميزان شراب در جام
2- خط فرودينه
3- خط اشک
4- خط ازرق (خط شب، خط سياه يا خط سبز) اين خط کاملاً در وسط پيمانه بوده و خط اعتدال درشرابخواری محسوب می گرديده است.
5- خط بصره
6- خط بغداد
7- خط جور که لب پيمانه بوده و جام بيش از آن جا نداشته؛ به عبارت ديگر جام لبريز از شراب می بوده است .
Design By : Night Melody |